Jakie warzywa i owoce barwią zęby?

przez Andrzej Towar
owoce leśne

Nie tylko kawa, herbata i jagody, ale też gazowane toniki, białe wino, a nawet piwo! To tylko niektóre produkty, które zmieniają zabarwienie zębów. Sprawdź, jaki wpływ mają na szkliwo i co zrobić, by zachować biel uśmiechu.

Podstawą pięknego uśmiechu jest odpowiednia higiena i regularne wizyty u dentysty. Naczelnymi wrogami atrakcyjnego koloru zębów są nie tylko papierosy, ale też różnego rodzaju pokarmy, które spożywamy i napoje, które pijemy.

Jak powstają przebarwienia zębów?

Zmiana zabarwienia zębów lub nasycenia ich koloru mogą mieć różne przyczyny. Czasem mamy na nie bezpośredni wpływ, tak jak w przypadku higieny i rodzaju spożywanych pokarmów. Czasem jednak powstawanie nieestetycznych przebarwień zależy od czynników wewnętrzno-ustrojowych, na które nie mamy wpływu, czyli ogólnego stanu naszego zdrowia.

Przyjrzyjmy się jednak czynnikom, na które mamy wpływ – pokarmom i napojom, które na co dzień przyjmujemy. Większość z nich jest neutralna dla koloru zębów. Niektóre jednak powodują odkładanie się złogów barwników, które przylegają do powierzchni szkliwa. Należy pamiętać, iż struktura szkliwa nie jest taka sama przez całe nasze życie. Zmienia się wraz z wiekiem oraz pod wpływem nawyków i stanu zdrowia. Gdy szkliwo staje się porowate, barwiące substancje z pożywienia i napojów łatwiej docierają do jego wnętrza przez mikroskopijne pęknięcia i szczeliny. Tak powstaje nieestetyczne zabarwienie zębów – żółte, szare, a nawet brązowe i czarne – które trudno usunąć domowymi sposobami.

Napoje, które przebarwiają zęby

Trudno byłoby wyeliminować z codzienności wszystkie barwiące napoje. Jednak niektóre warto znacząco ograniczyć, jeśli chcemy zachować białe zęby.

Kawa – pita w dużych ilościach, z upływem czasu powoduje powstawanie żółto-brązowych plam na zębach. Wszystko przez zawartość chromogenów – związków, które w reakcji z pewnymi substancjami zaczynają produkować barwiące pigmenty. Im ciemniejszą wybieramy kawę, tym większych przebarwień możemy się spodziewać.

kawa barwi zęby

Herbata – wbrew powszechnej opinii, herbata barwi zęby nawet bardziej niż kawa! Dotyczy to przede wszystkim herbaty czarnej i zielonej, choć w mniejszym stopniu właściwości zabarwiające wykazują też herbata czerwona, a nawet biała. Zmienia ona pH w ustach na kwaśne. Do tego zawiera taniny (garbniki) – związki pochodzenia roślinnego, które zabarwiają zęby na kolor żółty lub brązowy. Jeśli już pijemy herbatę, najlepiej wybierać zieloną – wprawdzie wpływa ona negatywnie na biel zębów, ale jednocześnie zapobiega rozwojowi próchnicy.

Cola i piwo – podobnie jak kawa, ciemne napoje typu cola zawierają chromogeny. Związki te znajdują się także w ciemnym piwie, np. typu porter czy stout.

Napoje gazowane – niezależnie od tego, czy pijemy kolorowe gazowane napoje o owocowym smaku, czy przeźroczysty tonik, musimy spodziewać się zmiany zabarwienia zębów. Napoje gazowane mają dużą zawartość kwasów, pod wpływem których szkliwo staje się szorstkie i bardziej podatne na wpływ barwników.

Wino – nie tylko czerwone, ale też różowe i białe. W czerwonym winie znajdziemy wszystkie substancje odpowiedzialne za zmianę zabarwienia zębów: taniny, chromogeny i kwasy. W białym winie brak jest chromogenów, za to ma ono wyższy odczyn kwasowości. W połączeniu z zawartością garbników, białe wino czyni szkliwo podatnym na wszelkiego rodzaju przebarwienia. Jeśli już decydujemy się na podanie białego wina do obiadu, zrezygnujmy z barwiących deserów i kawy do podwieczorku.

Jedzenie, które przebarwia zęby

Niestety, większość (choć nie wszystkie!) zabarwiających zęby produktów to te, które uznajemy za zdrowe. Oczywiście nie chodzi o to, by wyeliminować je z diety, lecz by przemyślanie planować swój jadłospis i zabiegi higieniczne po posiłkach.

Jagody i inne leśne owoce, w tym jeżyny, maliny, czarne porzeczki, borówki i truskawki zawierają duże ilości chromogenów. Już w trakcie jedzenia ciemne owoce zmieniają kolor naszych zębów, a nawet warg. Niestety, o ile umycie twarzy zwykle pozwala pozbyć się kolorowych ust, o tyle samo umycie zębów wieczorem – już niekoniecznie.

Wiśnie, winogrona, granaty itp. – wprawdzie nie barwią tak silnie jak leśne owoce, zawierają jednak taniny. Na dłuższą metę w dużych ilościach mogą powodować przebarwienia.

Buraki i pomidory – zawarte w nich barwniki silnie oddziałują na kolor zębów. Warto też podkreślić, iż wszelkiego rodzaju barwiące warzywa i owoce oddziałują tak samo w formie świeżo wyciskanych soków, koktajli czy smoothies.

Suszone owoce (śliwki, rodzynki itp.) – ze względu na zmniejszoną zawartość wody, zabarwiają zęby jeszcze silniej niż świeże owoce!

Słodycze – jak wiadomo, nie są zdrowe dla zębów. Oblepiają szkliwo i przyczyniają się do procesów próchnicotwórczych. Do tego wiele z nich zawiera owocowe barwniki. Najgorszy wpływ na zęby mają słodycze, które długo się rozpuszczają – lizaki, twarde cukierki, żelki itp.

Przyprawy – te o intensywnym kolorze wpływają negatywnie na biel zębów. Dotyczy to m.in. sproszkowanej papryki, kurkumy, curry itp. Co ciekawe, np. kurkuma wykorzystywana jest do barwienia produktów spożywczych (makaronów, ryżu). Można sobie tylko wyobrazić, jak silnie oddziałuje na nasze zęby!

Ciemne sosy – podobnie jak owoce i warzywa, sosy o ciemnej barwie powodują odkładanie się barwników w szkliwie. Dotyczy to m.in. sosu sojowego, sosów pieczeniowych itp.

Jak zachować białe zęby?

Choć zdrowa dieta zawiera wiele barwiących produktów, istnieją też sprawdzone sposoby na zapobieganie powstawaniu nieestetycznych przebarwień. Na przykład przed zjedzeniem produktów zawierających kwasy, warto wypić szklankę mleka lub zjeść niewielką porcję sera żółtego. Pomogą one zneutralizować pH w ustach.

Kwadrans po posiłku zawierającym barwiące produkty dobrze jest umyć zęby. Ważne, by odczekać te 15-30 minut, by kwaśne pH wróciło do normy. W przeciwnym razie moglibyśmy szczoteczką uszkodzić zmiękczone kwaśnym odczynem szkliwo. Pamiętajmy nie tylko o szczotkowaniu, ale też o nitkowaniu zębów. W przeciwnym razie przebarwienia pojawią się w miejscach, gdzie zęby stykają się ze sobą! Jeśli nie mamy ze sobą szczoteczki, pewną ochronę przed zmianą koloru zębów daje przepłukanie jamy ustnej zwykłą wodą.

Podczas gdy wiele produktów spożywczych i napojów barwi zęby, inne pomagają zachować ich biały kolor. Warto więc włączyć do swojej diety m.in. seler naciowy, jabłka, marchew i kalafior.

W zakres dbania o piękny uśmiech wchodzą też regularne wizyty u stomatologa. Jeśli zdecydowaliśmy się na wybielanie zębów w gabinecie dentystycznym, przez 2 tygodnie po zabiegu stosujmy tzw. białą dietę – pozbawioną barwiących produktów. Dzięki temu zachowamy efekt na dłużej! Zdrowy i piękny uśmiech, a co za tym idzie nasza fizyczna atrakcyjność i dobre samopoczucie, z pewnością warte są tego wysiłku!

Powiązane posty