Odpowiednia szczoteczka i prawidłowa technika mycia zębów są ważniejsze niż nawet najlepsza pasta. Producenci oferują różne szczoteczki – manualne, elektryczne, soniczne, a w ich obrębie wiele modeli. Jaki jest najlepszy? Co brać pod uwagę przy wyborze konkretnego produktu?
Prawidłowe czyszczenie zębów to podstawa zdrowia jamy ustnej. Większość z nas zna podstawowe zasady w tym zakresie: mycie zębów przynajmniej 2 razy dziennie, za każdym razem nie krócej niż przez 2 minuty. Do wyboru mamy mnóstwo past – od zapobiegających parodontozie, przez wybielające, aż po odświeżające oddech. Okazuje się jednak, iż to nie rodzaj pasty decyduje o dokładności higieny jamy ustnej, ale szczoteczka, której używamy, a także sposób szczotkowania.
Jak myć poprawnie zęby?
Aby dokładnie oczyścić szkliwo i przestrzenie międzyzębowe, należy myć zęby odpowiednio długo. Zaczynamy od miejsc, w których przednie zęby łączą się z dziąsłami. Delikatne ruchy koliste masują dziąsła i usuwają resztki pokarmów z trudno dostępnych przestrzeni. Części szkliwa, w których łuki zębowe stykają się ze sobą oraz części boczne myjemy ruchami wymiatającymi.
Aby oczyścić zęby w tylnej części jamy ustnej, szczoteczkę musimy obrócić pionowo. Inaczej nie dotrzemy do trudno dostępnych zębów – siódemek i ósemek. Ruchami kolistymi przesuwamy szczoteczkę do przodu. Podobnie w przypadku dolnych siekaczy. Szczoteczki nie można naciskać zbyt mocno – włosie powinno delikatnie uginać się na zębach.
Gdy czyścimy zęby szczoteczką elektryczną, również musimy pamiętać o dotarciu do wszystkich tych przestrzeni. Nie musimy jednak zastanawiać się, jaki rodzaj ruchów wykonać. Niezależnie od tego, jaką szczoteczkę wybierzemy, samo umycie zębów nie wystarczy. W ruch musi pójść nić dentystyczna, która usunie resztki pokarmów z przestrzeni międzyzębowych. Warto też zaopatrzyć się w skrobaczkę do języka, która usunie osad, a także w płyn do płukania jamy ustnej, który ostatecznie oczyści jamę ustną z wszelkich resztek i osadów.
Zalety zwykłej szczoteczki
Tradycyjna szczoteczka do zębów może usunąć resztki i osad z zębów tak samo dobrze, jak elektryczna czy soniczna. Jeśli wybierzemy dobrze wyprofilowany model, najlepiej z dodatkową małą główką do czyszczenia trudno dostępnych miejsc, przy właściwej technice skutecznie wyczyścimy zęby.
Niewątpliwą zaletą zwykłej szczoteczki jest jej cena. Najwyższej jakości produkt kosztuje maksymalnie kilkanaście złotych. Tymczasem za szczoteczkę elektryczną zapłacimy kilkadziesiąt złotych, a za soniczną nawet kilkaset. Do tego trzeba doliczyć koszt główek, które zużywają się tak jak zwykłe szczoteczki.
Zwykła szczoteczka manualna jest mała i lekka. Nie wymaga baterii ani zasilania. Wygodniejsza w podróży, nie traci swoich funkcji, gdy zabraknie prądu, a bateria się rozładuje. Stomatolodzy i naukowcy są zgodni, iż prawidłowe i regularne mycie zębów tradycyjną szczoteczką zapewni zdrowie jamy ustnej tak samo dobrze, jak najnowocześniejszy sprzęt elektryczny.
Zalety elektrycznej szczoteczki
Szczoteczki elektryczne dzielą się na ładowane i zasilane bateryjnie. Wśród nich wyróżniamy z kolei szczoteczki wykorzystujące ruch obrotowo-oscylacyjny oraz szczoteczki soniczne. W zależności od modelu, główka takiej szczoteczki wykonuje kilkaset, a nawet kilka tysięcy ruchów na minutę! Tak dokładnego usuwania płytki nazębnej nie da się osiągnąć za pomocą szczoteczki manualnej. Dzięki małej główce elektryczne szczoteczki łatwiej docierają do trudno dostępnych miejsc i dokładnie je oczyszczają.
Zaletą szczoteczek elektrycznych jest precyzyjne mycie zębów bez konieczności przykładania się do prawidłowej techniki. Na rynku dostępne są modele różniące się od siebie ze względu na wykonywane przez szczoteczkę ruchy: oscylacyjne, oscylacyjno-rotacyjne i pulsacyjne. Dostępne są też główki, które dodatkowo masują dziąsła, usuwają osad z języka, a także przeznaczone dla osób noszących aparaty ortodontyczne.
Największą częstotliwością ruchów wyróżniają się szczoteczki soniczne. To najdroższy rodzaj szczoteczek – skuteczny i bezpieczny dla dziąseł. Główka szczoteczki sonicznej nie obraca się, lecz generuje drgania. Dzięki tym drganiom płyny w jamie ustnej – woda, ślina i piana – zostają niejako wzbudzone i wytwarzają mikrobąbelki, które oczyszczają nawet trudno dostępne przestrzenie międzyzębowe. Używanie szczoteczki sonicznej nie wymaga żadnej techniki – wystarczy po prostu przyłożyć ją do zęba. Nie niesie ze sobą praktycznie żadnego ryzyka uszkodzenia dziąseł.
Którą szczoteczkę wybrać?
Zasadniczo nie ma różnicy w dokładności usuwania płytki nazębnej pomiędzy szczoteczką manualną a elektryczną. Niezależnie od tego, jaką wybierzemy, za pomocą każdej z nich możemy zadbać o higienę jamy ustnej i zdrowie zębów. Jednak szczoteczki elektryczne, w tym nowoczesne modele soniczne, nie bez przyczyny cieszą się tak dużą popularnością. To wybór dla osób praktycznych, które chcą uzyskać najlepszy efekt z możliwie najmniejszym nakładem pracy. Stomatolodzy polecają też szczoteczki elektryczne osobom, które nie potrafią lub nie chcą nauczyć się dokładnie myć zęby zwykłą szczoteczką.
W sklepach dostępne są również specjalne szczoteczki przeznaczone dla dzieci. Mają mniejszą główkę i delikatne włosie, odpowiednie dla małych zębów i dziąseł. Małe dzieci trudno nauczyć dokładnej higieny jamy ustnej – to umiejętność, którą nabywają z czasem. Jednocześnie ciężko byłoby wyręczać w tym potomka przez pierwsze 10 lat życia. W wypadku małych dzieci szczoteczki elektryczne są dobrym rozwiązaniem. Zaspokajają potrzebę samodzielności, a przy tym zapewniają dokładność mycia. Samo naciskanie guzików i ciekawe ruchy główki nieraz przekonują najmłodszych do zadbania o higienę.
Oczywiście nawet najlepsza szczoteczka do zębów nie zwalnia nas od regularnych wizyt w gabinecie stomatologicznym. Kontrola jamy ustnej i szybka reakcja dentysty na ewentualne nieprawidłowości pozwolą zapobiec rozwojowi próchnicy i chorób zębów. Dorośli powinni odwiedzać dentystę co pół roku, natomiast dzieci – co 3 miesiące.